फर्किएन सागर

                                                                   -  सलोजा 

‘तिमि मेरो अन्तिम प्रेमिका हुने छौ ।’ 
उसले केही भावुक हुदै भनेको थियो ।
 ‘डुल्दा र डुलाउदा थाकिसकेँ । सरकारी जागिर भए पेन्सन हुने बेला भइसक्यो ।’ फेरि मुस्कुरायो ।
 ‘कहिले देखि सुरु गरेउ ?’‘
१४ बर्षको हुदाँ । मैले होइन उसैले सिकाएकी हो । कक्षा नौ मा पढ्थेँ ।’ 
‘अनि ?’‘विर्सनै नसक्ने चाही पाचँ नम्बरकी थिइ ।’ 
रक्सी भटीको कुनामा छ ऊ । लोकल रक्सीसंग बुढी भैसीको सुकुटी चपाउदै । पिएर साथ नदिएपनि एउटै टेवलमा बसेर उसले खाएको रक्सीलाई मौन समर्थन गर्दै थिएँ । रक्सी र सुकुटीमा मस्त उ बेला बेलामा मेरो नारी सम्म हात ल्याईपु¥याउछ ।
 रात छिप्पिदै छ । रातसंगै ठूलेको जिब्रो पनि लरबराउन थाल्यो । ‘कसम सानु म तिमिलाइ मन पराउछु । तिमीनै मेरी अन्तिम प्रेमिका हुनेछौ ।’ मेरो अनुहारमा एकोहोरो हेरिरह्यो ।
 दिनभरि कुल्ली काम गरेर थाकेको शरीर फतक्कै गलेको छ ।
 ‘अब सुत्न जानुपर्छ ।’ उसको कुराको वेवास्ता गर्दै भनेँ ।
 गिलासको पिधमा भएको रक्सी र प्लेटमा बाकी रहेको एक चोक्टो मासु एकैपटक रित्यायो । ‘म गएँ, तिमीपनि जाऊ ।’

जुरुक्क उठेर हिडेँ । भट्टी पसल बाहिर निस्कदै गर्दा मेरो हात समात्यो । एउटा हातले आफ्नै गला छुदै उही कुरा दोहो¥यायो । ‘कसम सानु म तिमिलाई माया गर्छु ।’ एकपटक मुस्कुराएँ । उसलाई हेर्दै छुट्टिएँ ।
 उसले गाउ छोड्दा म कक्षा पाँचमा पढ्थेँ । गाउमा मोटरबाटो खन्दा देखि कुल्ली काम सुरु गरेको उ अहिले ठेकेदार भएको छ । मेरो जेठो दाजुको उमेरको हुनुपर्छ, म भन्दा ७ बर्ष जति जेठो । 
बाटोमा जादै गर्दा ठूलेको ‘सच्चै मन पराउछु’ भन्ने आवाज पटक पटक कानमा गुञ्जिरह्यो । गाउमा हुदाँ म पनि ठूलेलाई मन पराउथेँ नी ! त्यसबेला समय फरक थियो, मैले मनपराउछु भन्न सकिन, अहिले उसले भनेको बेलामा ......
.विना गेटको, सानो घर । नीतिले छोडेर गएकी मैला भएका सिरक डसना, कहिल्यै रंग नलगाएको र अलि अलि ढुसी गन्हाएको कोठा । सधै अल्छीलाग्दो भएपनि आज खास्सै नराम्रो लागेको छैन । एक पटक फेरि ठूलेको अनुहार सम्झिन्छु । मान्छे उस्तो राम्रो त छैन, तरपनि साथ दिन्छु भन्छ !
मलाई जीन्दगीमा साथ दिन्छु भन्ने ठूले दोस्रो व्यक्ति हो । त्यसअघि सागर थियो ।
 क्याम्पस पढ्दाको साथी । संगै भूमिगत भइयो । युद्धका धेरैओटा मोर्चापनिसंगै लडेका थियौ ।
 अहिले उ काठमाडौको रैथानेजस्तै बनेको छ । गाडी, बंगला, नोकर चाकर सबैले परिपूर्ण छ । उसले युद्धमा गरेका कुरा र अहिलेको जीवनशैली पूरै फरक थियो । उसलाइ सम्झिएपछि रगत उम्लिए झै शरीर रापिलो भयो ।  
त्यही भट्टी पसलमा खाएको छोइला र चिउरालेनै आजको रात कटाउने सोचमा थिएँ । ठूलेले फोन ग¥र्याे । उही लरबरिएको स्वरमा भन्यो ‘सानु म तिमिसंग कहिल्यै ढाट्दिन । साच्चै मेरो अन्तिम प्रेमिका नै तिमि हुने छौ ।’
 ‘पहिलेकीसंग के भयो र ?’
एकपटक उ हिक्क हिक्क गर्दै रोयो । मैले केटा मान्छे रोएको देखेको युद्धमा हिड्दा हो । नातीसंगै सुतेको हजुरबालाई मारेपछि करिब २३ बर्ष जतिको नाति नमज्जाले रोएको थियो । त्यसपछिका कुनै आशुलेपनि नछोएको मलाइ ठूलेका आशु अलि भारी लाग्यो । पहिलो पटक आशु महसुस गरेझै नमिठो दुख्यो मन ।
 हजुरबा मरेपछि कहालीदै रोएको नातीलाई हाम्रो कमाण्डरले मार्ने धम्की दिएका थिए । 
ठूले रुदाँ म प्रतिक्रिया विहिन, चुपचाप छु । 
केहीबेर पछि ठूले बोल्यो । ‘सब छोड, म तिमिसंग प्रेम गर्छु, अन्तिम र मायालु प्रेम ।’
ठूलेकी अन्तिम प्रेमिका, मन चसक्क भयो । प्रेमिका भन्दा अन्तिम नभनेको भए हुन्थ्यो नी । यस अघि उसका अन्य प्रेमिका भएपनि किन सुनाउनुपथ्र्यो र ?
सागरले तीमि मेरी पहिलो प्रेम हौ भन्दा मन जति खुसी भएको थियो, ठूलेले अन्तिम प्रेमिका भन्दा त्यतीनै दुख्यो ।
अनायास रिस उठ्यो । फोन काटिदिएँ । 
फेरि, फेरि फोन गरिरहेको थियो ।
 धेरै वेरपछि फोन उठाएँ, किन म संग बोल्न मन छैन सानु ?
यो निश्पट रातमा, सानो र मायालु श्वरमा ठूले प्रेम शैलीमा बोल्दै थियो । 
फोन फेरि कटाएँ । प्रेम शब्द नसुनेको १० बर्ष भएछ । जहाँ थिए, हार जित र आवास्यक्ताको मात्र कुरा हुथ्यो । प्रेम र भावनाको हैन ।
 करिब १० बर्ष अघिको समय सम्झिए । २०५६ साल, एसएससी पास गरेपछि उच्च शिक्षाका लागि काठमाडौ आएकी थिए । त्यसको करिब एक बर्षपछि जेठो दाजु एकाएक वेपत्ता भयो । कमाएर ल्याउने र संगै बस्ने दाजु हराएपछि अलपत्र परेँ । कहाँ जाने जाने केही अतो थिएन ।
 क्याम्पसबाट प्रहरीलेनै दाजुलाई बेपत्ता पारेको थाहा पाएपछि साथीहरुले कोठामा नबस्न सल्लाह दिए ।
 त्यसपछि विद्यार्थी आन्दोलनमा लागेँ । पूर्ण भूमिगत । त्यसबेला अधिकारका कुरा खुबै गरियो । दमन गर्ने र सामन्तीको अन्त्य गर्नु थियो । समाजलाई मुक्त बनाउनु थियो । हामी नागरिकको सासन ल्याउन चाहन्थ्यौ । नागरिक सर्वौच्चता ! उफ कहाँ पुग्यो ?ठूलेले फेरि फोन गयो ।
‘सानु किन चुप लागेकी ?’‘निन्द्र लाग्यो ठूले, अब भोली भेटौला ।’ उसले एकछिन फोन नकटाउन भन्यो, साच्चै सानु मलाई तिम्रो असाध्यै माया लाग्छ । 
अझै चुपचाप थिएँ ।
ठूलेको फोनले सागरको याद बढ्दै गयो । मेरो पहिलो प्रेमी हो सागर, उससंगका क्षणहरु लामा नभएपनि स्मरणीय छन् । अब ठूलेसंग बोल्नै मन लागेन फोन कटाएँ । 
सागरसंगै भूमिगत भएको जीवन सम्झिएर बेचैनी अझै बढेको थियो । भूमिगत हुनुअघिको प्रेम । दाजुको हत्या नभएको भए, सागरसंग विछोड हुने थिएन । हामी खुसी हुनेथ्यौ ।
सागरको यादले निन्द्रा हरायो । छटपटि अझै बढ्यो ।  रातभरि सम्झिए, भूमिगत भएपछिको समय ।
समानता, बालअधिकार, महिला अधिकार, जनजाति, दलित मुक्ति, विशेष अधिकार, मजदूर हित, नागरिक सर्वोच्चता । अहिले कहाँ छन ती समान्ताका नाराहरु ? सायद अबको चुनावसंगै ती नाराहरुपनि गाउ छिर्छन होला ।
 दिनभरि गीटी बोकेको ढाड नमज्जाले दुख्यो । ब्यूझदा घाम माथी पुगीसकेका थिए ।
ठूलेको फोन आयो, ओछ्यानमा सुती सुती फोन उठाए । ठूलेले बेलुका बोलेको एक शब्द पनि दोहो¥याएन । भट्टी पसलमा बस्दा हरेक वाक्य बोल्दा प्रेम गर्छु भन्ने ठूले घाम उदाएसंगै फेरिएको थियो । उ पूरा कामको कुरा गर्दै थियो । ढलान छाप्न ढिला भएको, गीटि बोक्न बेलैमा नपुगेको भन्दै अलि रुख्खो देखियो । हुनत ठूलेले भन्दा पनि रुख्खो व्यवहार गर्थे म ।

 त्यसपछि ठूलेसंग कहिल्यै भेट भएन, अर्थात म कुल्ली काममा गइन । 
बर्षौ पछि सागरको यादले सताएको छ । 
दिनभरि कोठामा बसेँ । अल्छी लाग्दो समय । फेरि सागरलाइ सम्झिएँ । अन्तिम पटक एक बर्ष अघि सम्पर्क भएको थियो । हामी दुइको जीवनशैली पूर्ण फरक छ । उ समयसंगै परिर्वतन भएको । समयलाई सदुपयोग गर्नुपर्छ भन्थ्यो ।
 कार्यक्षेत्र फरक भएपछि छुट्टिएका हाम्रो आजसम्म पहिलेको जस्तो आत्मीय भेट भएको छैन ।सागरले दिएको भिजिटिड कार्ड खोज्न थालेँ । जे त पर्ला अब सागरलाइ भेट्छु । मोवाइलबाट नम्बर डायल गरेँ, फेरि कटाएँ, वेवास्ता गयो भने झन नराम्रो लाग्छ । म जहाँ छु ठीक छु, उसलाई भेटेर किन विथोलिनु ? मोवाइल टेबलमा राखेँ ।  
 झ्याल बाहिर हेरेँ, पैयू फूलेको, केही फूलहरु भूइभरि थिए । तर पुतलीहरु रुखैमा भएका फूलमा झुम्मिरहेँ, घुमिरहे । भूइमा झरेको फूल हेरेँ । कस्तो विडम्बना यतिराम्रो फूलपनि ओइलाउनुपर्ने । बरु नफूलेकै भए हुन्थ्यो । पुतली बसेको फूल भूइमा झ¥यो । आफैलाई चिमोटेझै लाग्यो, कताकता चर्कियो, अब यो फूललेपनि ओइलाउनुपर्छ । एकपटक आखाँ चिम्लिएँ ।
 सागरकै नम्बरबाट फोन आयो, यो नम्बरबाट मिस्डकल आएको थियो । परिचित लाग्ने बोलीमा बोल्यो । उसको बोली त फरक भएको रहेनछ, व्यवहार कसरी परिर्वतन गर्छ होला र ? आफैप्रति विश्वास वढ्यो । सागर, म सरिता । उसले अचम्म मानेन, मलाईनै सम्झेर बसेझै भन्यो, ‘सरिता आज भेट्नुपर्छ ।’ आदेश दिए झै बोल्यो ।
 मेरो कोठासम्म लिन आयो । उसलाई जनयुद्ध पछिको मेरो कोठा देखाएँ र एकपटक प्रहरीले गाउनै घेरा हलेको दिन सुंगुरको खोरमा रात विताएको सम्झाएँ । त्यो भन्दा अलि व्यवस्थित छ नी मेरो कोठा । बोल्दै गर्दा, कोठादेखि मेरो शरीरपनि नियाल्यो ।
मैले लगाएको कपडा, यागमा राखेको जुत्ता, किचनको सामान सबै सबै । उ खिस्स ग¥यो र चुपचाप बाहिरियो । मलाई उसकै कारमा बस्न भन्यो । सिधै सपिङमहल । कपडा रोज्न लगायो, जुत्ता, व्याग सहित अन्य केही आवास्यक सामान पनि किन्न भन्यो । हामी युद्धमा हुदाँपनि चन्दा उठाएको मध्य केही पैशाले आफ्नालागि यसैगरी सामान किन्ने गथ्यौ । तर अहिले त्यसबेला जस्तो हतारमा किन्नु परेको छैन । को आएँ, आएनन, भन्ने चिन्ता छैन । पसल पसल चाहर्दै,  निस्फिक्रि सामान किन्यौ र न्यूरोडको एउटा क्याफेमा गयौ । 
बाटोभरि कमै मात्र बोलेको सागर क्याफेमा पुगेपछि खुलेर बोल्न चाह्यो ।
‘अब के चाहन्छौ ?’
‘मैले चाहेको के नै पाएको छु र ?’
‘तिम्रो त्यो चञ्चलतासंगै उत्सहा पनि मरेको हो र ? इच्छा त हुन्छ नी ?’
 ‘सायद’
धेरैबेरसम्म टेवुल शान्त भयो । म जस्तै चुपचाप थियो सागर तर मोवाइलमा घण्टी बजिरह्यो । शून्यता तोड्दै भनेँ, ‘कायकर्ता, कमाण्डर देखि कुल्ली सम्मको जीन्दगी बाचेँ । जीवनप्रति उत्साहा मात्र होइन नीराशा पनि छैन । एउटै इच्छा छ, मेरो मृत्युमा अब धेरै मलामी हुन्, हत्यारा हैन । अहिले सम्मको जीन्दगी किन जिएँ त थाहा छैन । तर अबको जीवन मलामी कमाउनका लागि ज्यून मन छ ।’ उसले के बुझ्यो तत्काल कुर्सीबाट उठेको सागर अहिलेसम्म फर्केको छैन ।